Cyprus Pharmaceutical association > Posting
Posted on:

Διάλογο για την απόρριψη αποβλήτων φαρμάκων, ζητούν οι φαρμακοποιοί

Tέλος Σεπτεμβρίου αναμένεται ότι θα εφαρμοστεί η απόρριψη αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων στα φαρμακεία, με πολλές ασάφειες να υπάρχουν γύρω από το όλο θέμα και τους φαρμακοποιούς να καλούν τους αρμοδίους σε διάλογο για επίλυση των προβληματισμών τους.

Σύμφωνα με την Πρόεδρο του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ, τα θέματα που προκύπτουν είναι η επιμόρφωση των πολιτών, οι ευθύνες που ανατίθενται στα φαρμακεία για έλεγχο των φαρμάκων καθώς κάποια θα απαγορεύεται να απορρίπτονται, ποιοι θα επιθεωρούν, αλλά και το γεγονός ότι ενώ η συλλογή από πολίτες θα γίνεται στα φαρμακεία τα ίδια δεν θα έχουν δικαίωμα απόρριψης στους κάδους των δικών τους αποβλήτων.

Διευκρίνισε ότι δεν αντιτίθενται στην ανάγκη επίλυσης του θέματος περισυλλογής των αποβλήτων φαρμάκων, τουναντίον στηρίζουν και υποστηρίζουν. «Επί της ουσίας, είμαστε δίπλα στην προσπάθεια», σημείωσε, διότι αν δεν χρησιμοποιηθεί το φαρμακείο της γειτονιάς δεν θα υπάρξει συμμόρφωση από τον κόσμο. «Ο κόσμος θα μπει στον κόπο να πάρει τα απόβλητα και μη χρησιμοποιημένα φάρμακα στο φαρμακείο που είτε είναι δίπλα στη δουλειά του ή κοντά στο σπίτι του. Αν πρέπει να πάει σε πράσινα σημεία κ.λπ. ένα μεγάλο ποσοστό δεν θα συμμορφωθεί, με αποτέλεσμα να πετά τα φάρμακα στα σκουπίδια με ό,τι συνεπάγεται για το περιβάλλον», πρόσθεσε.

Αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα να είναι εμπλεκόμενο το φαρμακείο της γειτονιάς, συνέχισε, τονίζοντας ότι οι φαρμακοποιοί πρέπει να εισακουστούν για όλα αυτά που τους απασχολούν.

«Είναι λυπηρό να είμαστε από τις ελάχιστες ευρωπαϊκές χώρες χωρίς τη διαχείριση αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων αλλά και οι φαρμακοποιοί να αναγκαζόμαστε καθημερινά να πληροφορούμε τους πελάτες μας, οι οποίοι διερωτώνται πού να απορρίψουν τα ληγμένα φάρμακα και ειδικά Ευρωπαίοι πολίτες που στη χώρα τους έχει ρυθμιστεί το θέμα κι εμείς να ενημερώνουμε ότι η επιλογή τους είναι τα κοινά σκουπίδια, γνωρίζοντας την ίδια ώρα την βλαπτική επίπτωση που αυτό έχει στο περιβάλλον», είπε.

Ως Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος, συνέχισε η κ. Πιέρα, έχουμε θέσει ψηλά το θέμα στις προτεραιότητες μας, λαμβάνοντας μέρος σε συζήτηση στη Βουλή που άρχισε εδώ και δέκα χρόνια όπου πήγαιναν κανονισμοί στη Βουλή, απορρίπτονταν, ενώ παγιοποιήθηκε το θέμα κατά τη διάρκεια του κορωνοϊού

«Τελευταία όταν ψηφίστηκε η νέα νομοθεσία, αρχές Μαρτίου 2023, γινόταν αναφορά σε επτά συνεδρίες που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 29/9/2021 και 22/2/2023, όπου εμείς κληθήκαμε μια ή δύο φορές για να εκφράσουμε τις απόψεις μας για ένα θέμα που μας αφορά άμεσα και καλούμαστε να διαδραματίσουμε ένα από τους πιο σημαντικούς ρόλους, αυτό της παραλαβής των αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων από το κοινό», πρόσθεσε.

Θεωρώ, είπε, ότι αν είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε όλες τις λεπτομέρειες, οι επιφυλάξεις μας θα ήταν πολύ λιγότερες. Όπως είναι και η αρχή γενικότερα της ανακύκλωσης και της διαχείρισης των ληγμένων, ανέφερε, είναι ξεκάθαρο ότι ο ρυπαίνων πληρώνει και στην περίπτωση αυτή ο ρυπαίνων είναι οι κάτοχοι άδειας κυκλοφορίας των φαρμάκων, αυτοί που έχουν τη χονδρική πώληση των φαρμάκων, όπως και η βιομηχανία.

Στο μεταξύ, η νομοθετική εξουσία αφήνει τον τρόπο συλλογής των αποβλήτων σε απόφαση των παραγωγών μέσω ατομικών ή συλλογικών συμβάσεων συλλογής αποβλήτων, τα οποία θα αδειοδοτούνται από το Υπουργείο Γεωργίας, κάτι που δημιουργεί ανασφάλεια στα μέλη του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου που κρίνουν ότι η όλη διαδικασία θα έπρεπε να ρυθμιστεί με κανονισμούς από τη Βουλή. Αφηνόμαστε τώρα στους εισαγωγείς, συνέχισε η κ. Πιέρα, να αποφασίσουν για το μέγεθος των κάδων, τη συχνότητα συλλογής από τα συστήματα, πού θα πρέπει να βρίσκονται οι κάδοι, εντός και εκτός του φαρμακείου.

«Για μια δωρεάν υπηρεσία που προσφέρουν τα φαρμακεία θα γίνονται επιθεωρήσεις από επιθεωρητές που δεν γνωρίζουμε αν θα είναι επιθεωρητές των φαρμακευτικών υπηρεσιών ή άλλοι επιθεωρητές που ενδεχομένως να είναι και γνώστες των φαρμάκων. Για όλα αυτά δεν έχουμε ενημερωθεί», ανέφερε.

«Παράλληλα ζητήσαμε ως ουσιώδες αντιστάθμισμα στον σημαντικότατο αυτό ρόλο που θα έχει το φαρμακείο με δωρεά συλλογή των αποβλήτων να υπάρχει και η δυνατότητα απόρριψης φαρμακευτικών προϊόντων των φαρμακείων, κάτι που αντίθετα στη νέα νομοθεσία τέθηκε ως απαγόρευση και φαίνεται ότι μόνο τα οικιακά απόβλητα κι όχι τα απόβλητα των παροχέων μπορούν να ρυθμιστούν μέσω αυτού του συστήματος», πρόσθεσε.

Είχαμε τονίσει, συνέχισε, ότι δεν υπάρχει χρόνος από τον φαρμακοποιό να ελέγξει τα σακουλάκια με τα φάρμακα που θα φέρνουν οι πολίτες και αντί αυτού στη νέα νομοθεσία υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις ομάδων φαρμακευτικών προϊόντων, που δεν συζητήθηκαν με τον Σύλλογο.

Οι κανονισμοί, όπως είπε, αναφέρονται σε εξαιρέσεις για εξειδικευμένα φάρμακα, τα οποία ούτε καν διατίθενται από τα φάρμακα, για ελεγχόμενα φάρμακα και για δοκιμαζόμενα φάρμακα, που είναι πολύ δύσκολο για τον φαρμακοποιό να τα διαχωρίσει διότι δεν υπάρχει ούτε ο χρόνος και πολλές φορές ούτε και η γνώση.

«Ζητήσαμε να γίνει επιμόρφωση των πολιτών για το τι σημαίνει στοιχειώδης και πρωτογενής συσκευασία μέσω των μέσων ενημέρωσης γιατί δεν θα έχει χρόνο ο φαρμακοποιός να διαχωρίζει τις συσκευασίες. Θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση ούτως ώστε ο πολίτης να ξέρει πώς απορρίπτει τα φάρμακα», συμπλήρωσε.

Posted on:

Φρένο στις διπλές συνταγογραφήσεις φαρμάκων βάζει ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας

Τις συνταγές φαρμάκων στο ΓεΣΥ επιχειρεί να συγυρίσει ο Οργανισμός Ασφάλισης Υγείας μετά τη διαπίστωση ότι σε αρκετές περιπτώσεις, για τους ίδιους ασθενείς υπήρχαν καταχωρημένες στο λογισμικό του συστήματος συνταγές στις οποίες περιλαμβάνονταν φάρμακα της ίδιας κατηγορίας των οποίων η ταυτόχρονη λήψη δεν ενδείκνυται ή υπήρχαν συνταγές διαφορετικών γιατρών στις οποίες περιλαμβάνονταν επίσης φάρμακα της ίδιας κατηγορίας με αποτέλεσμα να γίνονται καταχρήσεις.

Οι ασθενείς εκτελούσαν σε μηναία βάση όλες τις συνταγές τους και έπαιρναν από τα φαρμακεία του ΓεΣΥ φάρμακα τα οποία τους ήταν αχρείαστα ή έπαιρναν ποσότητες πολύ μεγαλύτερες από εκείνες που πραγματικά χρειάζονταν για τη διάρκεια ενός μήνα.

Ο ΟΑΥ αποφάσισε να προχωρήσει σε κάποιες νέες ρυθμίσεις στο λογισμικό του ΓεΣΥ με στόχο να ασκηθεί μεγαλύτερος έλεγχος και να αποφεύγονται φαινόμενα τα οποία ενδεχομένως να οδηγούν σε καταχρήσεις στο σύστημα.

Πλέον το λογισμικό, δεν θα επιτρέπει την συνταγογράφηση φαρμάκων τα οποία ανήκουν στην ίδια κατηγορία αλλά η ταυτόχρονη λήψη τους δεν ενδείκνυται.

Η Ανώτερη λειτουργός του ΟΑΥ Γνώσια Αχνιώτου δήλωσε στην εφημερίδα ο Φιλελεύθερος ότι, «Όπως διαπιστώθηκε αρκετοί γιατροί, μπορεί να συνταγογραφούσαν στον ασθενή τους ένα σκεύασμα το οποίο στη συνέχεια έκριναν ότι δεν ήταν το καταλληλότερο και προχωρούσαν στην πρόσθεση στην ίδια συνταγή ενός δεύτερου σκευάσματος της ίδιας κατηγορίας χωρίς να διαγράψουν το πρώτο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο ασθενής να πηγαίνει στο φαρμακείο και να παίρνει και τα δύο σκευάσματα, εάν επρόκειτο εννοείται για επαναλαμβανόμενες συνταγές». Επίσης, «στο σύστημα υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες ο προσωπικός γιατρός συνταγογραφεί αρχικά ένα σκεύασμα και μετά ο ασθενής επισκέπτεται ειδικό γιατρό και συνταγογραφεί και ο ειδικός γιατρός και πάλι φάρμακο της ίδιας κατηγορίας».

Περιορισμοί σημείωσε η κ. Αχνιώτου, είχαν εφαρμοστεί εδώ και καιρό και αφορούσαν αντίστοιχα και ανταλλάξιμα φάρμακα των οποίων η παράλληλη συνταγοράφηση επίσης δεν επιτρέπεται «και τώρα προχωρήσαμε και σε αυτή την απαγόρευση».

Επιστολή σε όλους τους γιατρούς 

Στην ενημερωτική επιστολή που έλαβαν όλοι οι γιατροί, αναφέρεται ότι ως μεταβατικό στάδιο «έχει ληφθεί πρόνοια ώστε η συνταγογράφηση φαρμάκου που ανήκει στην ίδια ομάδα με φάρμακο για το οποίο υπάρχει ήδη συνταγή σε ισχύ, να επιτρέπεται στην περίπτωση επαναλαμβανόμενων συνταγών εάν κατά την έκδοση νέας συνταγής εκκρεμεί μόνο η εκτέλεση της τελευταίας επανάληψης για τη συνταγή σε ισχύ.

Με την απαγόρευση, οι γιατροί τη στιγμή που θα καταχωρούν σκεύασμα το οποίο ανήκει σε κατηγορία στην οποία επίσης ανήκει άλλο ήδη συνταγογραφημένο φάρμακο, θα βλέπουν στον υπολογιστή τους την σχετική ενημέρωση και θα έχουν τις εξής επιλογές:

• Είτε δεν θα προβαίνουν σε έκδοση νέας συνταγής σε περίπτωση που υπάρχει υφιστάμενη συνταγή σε ισχύ.

• Θα ακυρώνουν τη παλιά συνταγή (εάν την είχαν εκδώσει οι ίδιοι) και έπειτα να εκδίδουν νέα.

• Σε περίπτωση που η υφιστάμενη συνταγή στο σύστημα έχει εκδοθεί από άλλο ιατρό και πρέπει να ακυρωθεί, να επικοινωνούν με τον ιατρό που την έχει εκδώσει για ενημέρωση και ακύρωση της συνταγής.

«Στην περίπτωση που πρέπει να γίνει ακύρωση συνταγής η οποία περιλαμβάνει και άλλα φαρμακευτικά προϊόντα, δεν υπάρχει η δυνατότητα ακύρωσης μόνο ενός προϊόντος και ως εκ τούτου πρέπει να ακυρωθούν όλα τα προϊόντα και να εκδοθεί νέα συνταγή».

Μάχη με τις ελλείψεις φαρμάκων

Επιβάλλεται ταχύτερη ενημέρωση από τις εταιρείες εισαγωγής, λέει ο ΟΑΥ

Οι ελλείψεις φαρμάκων είναι καθημερινό φαινόμενο, δεν αφορούν μόνο την Κύπρο και δεν σχετίζονται με τον τρόπο λειτουργίας του ΓεΣΥ, ξεκαθάρισε μιλώντας στον «Φ» η ανώτερη λειτουργός του ΟΑΥ Γνώσια Αχνιώτου, τονίζοντας ταυτόχρονα, ότι «υπάρχουν πολλές περιπτώσεις κατά τις οποίες, ο οργανισμός θα μπορούσε να ενεργήσει ταχύτερα και να προχωρήσει σε διαδικασίες εξασφάλισης φαρμάκων για τα οποία δεν υπάρχουν αντίστοιχα σκευάσματα, εάν και οι φαρμακευτικές εταιρείες μας ενημέρωναν έγκαιρα για τις διαφαινόμενες ελλείψεις».

Δυστυχώς, είπε η κ. Αχνιώτου, «υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες η ενημέρωση της οποίας τυγχάνουμε από τις εταιρείες για τις ελλείψεις που διαβλέπουν ότι θα προκύψουν σε σκευάσματα τους δεν είναι έγκαιρη και ως εκ τούτου, μέχρι που να κινηθούν οι απαραίτητες διαδικασίες δημιουργείται κενό στην αγορά».

Αυτή τη στιγμή, είπε, «ως γνωστό έχουμε το πρόβλημα με τα αντισταμινικά σιρόπια για παιδιά. Στον κατάλογο φαρμακευτικών προϊόντων του ΓεΣΥ είναι εγγεγραμμένα τρία τέτοια σιρόπια. Ωστόσο διαθέσιμο στην αγορά είναι μόνο το ένα από αυτά το οποίο είναι κατάλληλο μόνο για παιδιά 6 ετών και άνω και 20 κιλών και άνω. Τα άλλα δύο σκευάσματα βρίσκονται προσωρινά σε έλλειψη αφού αν και κάποιες ποσότητες, όπως είχαμε ενημερωθεί, έφθασαν στην Κύπρο τον περασμένο Μάιο, δεν ήταν αρκετές για να καλύψουν τις ανάγκες του καλοκαιριού».

Ο ΟΑΥ, πρόσθεσε, «έχει ενημερωθεί από την εταιρεία εισαγωγής ότι αναμένονται στην Κύπρο εντός Αυγούστου μεγάλες ποσότητες για τα δύο αυτά σκευάσματα. Ωστόσο, μέχρι τότε και με στόχο να καλυφθούν τα κενά που ήδη υπάρχουν στην αγορά, ο οργανισμός έχει προχωρήσει σε εναλλακτικές λύσεις μετά από συνεννόηση με τον ΟΚΥπΥ και συγκεκριμένα, ο ΟΑΥ θα εξασφαλίσει από τον ΟΚΥπΥ παρόμοιο σκεύασμα το οποίο δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο του ΓεΣΥ αλλά χρησιμοποιείται για ενδονοσοκομειακή χρήση. Ευελπιστούμε ότι με τον τρόπο αυτό θα μπορέσουμε να καλύψουμε τα κενά μέχρι που να φθάσουν στην Κύπρο οι νέες ποσότητες».

Σε κάθε περίπτωση, είπε καταλήγοντας η κ. Αχνιώτου, «οι πολίτες πρέπει να γνωρίζουν ότι αμέσως μόλις ειδοποιηθούμε από τις εταιρείες εισαγωγής για μια έλλειψη, προχωρούμε στις απαραίτητες διαδικασίες ώστε να εξασφαλιστούν ποσότητες μέσω της Διεύθυνσης Αγορών και Προμηθειών του υπουργείου Υγείας, για τα σκευάσματα στα οποία δεν υπάρχουν άλλα αντίστοιχα φάρμακα. Μέχρι τώρα στην Κύπρο, παρά το γεγονός ότι έχουμε πολύ συχνά ελλείψεις, μπορούμε και καλύπτουμε, ευτυχώς τις ανάγκες μας, στις περισσότερες περιπτώσεις, με αντίστοιχα φάρμακα τα οποία υπάρχουν».

πηγή : Φιλελεύθερος

Posted on:

Χρίστος Πέτρου: Το φαρμακείο, μονάδα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας

Με νόμους του 1970 και του 1980, με απηρχαιωμένες αντιλήψεις και πρακτικές και με την λογική του «ο φαρμακοποιός, είναι πίσω από τον πάγκο και απλώς πουλά φάρμακα», εξακολουθούν να λειτουργούν τα φαρμακεία στην Κύπρο, τη στιγμή που, όπως τονίζει σε συνέντευξη του στον «Φ» ο πρόεδρος του Τμήματος Επιστημών Υγείας, αναπληρωτής καθηγητής του τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Χρίστος Πέτρου, «τα φαρμακεία στον υπόλοιπο κόσμο έχουν μετεξελιχθεί σε μονάδα παροχής πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας».

«Είναι αποδεδειγμένο μέσα από μελέτες, αλλά και από οικονομικά δεδομένα κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ότι η αμειβόμενη παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας από τα φαρμακεία μειώνει τις δαπάνες υγείας και συνεισφέρει στη βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας», ανέφερε ο κ. Πέτρου και εξήγησε: «Η παροχή κινήτρων στα φαρμακεία (και η ανάλογη πιστοποίηση φαρμακείων/φαρμακοποιών) για παροχή υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας στο ΓεΣΥ θα συνεισφέρει στη βιωσιμότητα του συστήματος. Θα συνεισφέρει στη μείωση της πολυφαρμακίας, στην ορθολογική χρήση των φαρμάκων, στην αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ενεργειών, στην έγκαιρη διάγνωση και παραπομπή κ.ο.κ».

Η νομοθεσία που διέπει τηλειτουργία των φαρμακείων και των φαρμακοποιών, χρονολογείται προπολεμικά, είπε ο κ. Πέτρου, παραπέμποντας μάλιστα και σε πρόνοιες του νόμου οι οποίες αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: «Μιλώντας για την φαρμακευτική νομοθεσία υπάρχει ανάγκη για συνολική αναθεώρηση. Αρκεί να σας πω ότι μόλις προ διετίας καταφέραμε με την βούληση της προέδρου του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου να αλλάξει ο κώδικας δεοντολογίας των φαρμακοποιών για πρώτη φορά από το 1970, ενώ η νομοθεσία περί φαρμακοποιών χρονολογείται προπολεμικά. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι το Πειθαρχικό Συμβούλιο «δύναται να διατάξη όπως ο Φαρμακοποιός πληρώση υπό τύπον προστίμου ποσόν μη υπερβαίνον τας πεντακοσίας λίρας». Νομίζω δεν χρειάζεται να πούμε κάτι άλλο».

Αυτό, τόνισε, «δεν μπορεί να συνεχίζεται και στην σύγχρονη εποχή». Κατά τη διάρκεια των τελευταίων δεκαετιών, είπε,  «το φαρμακείο έχει μετατοπίσει το επίκεντρο των δράσεων του από το φάρμακο (προϊόν) και την απλή προμήθειά του για την αντιμετώπιση του ασθενούς ή στην εκτέλεση συνταγών γαληνικών σκευασμάτων, σε ένα κέντρο παροχής υπηρεσιών υγείας με επίκεντρο τον ασθενή. Τα φαρμακεία έχουν μετατραπεί σε κέντρα πρωτοβάθμιας φροντίδας και αποτελούν πλέον μέλη ενοποιημένων ιατρικών-φαρμακευτικών δικτύων, παρέχοντας ένα σημαντικό φάσμα υπηρεσιών. Το μοντέλο λοιπόν αλλάζει, και πρέπει να περάσει από τον εγκλωβισμό της φαρμακευτικής φροντίδας του «επίκεντρο το ΓεΣΥ (προϊόν/κουτί)», στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα όπου η φροντίδα πρέπει να εστιάζεται και στο υγιές άτομο, στην πρόληψη και ό,τι αυτό συνεπάγεται. 

 

Οι ρόλοι, τα καθήκοντα και οι ευθύνες πλέον των φαρμακοποιών ενσωματώνουν νέες δεξιότητες που αποκτούν οι νέοι φαρμακοποιοί και αντανακλούν τις νέες κοινωνικές απαιτήσεις και προκλήσεις της υγείας.  Όραμα της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Φαρμακευτικής, είναι να δούμε τους κοινοτικούς φαρμακοποιούς να αναγνωρίζονται ως βασικοί επαγγελματίες υγείας, κάτι που γίνεται ήδη σε πολλές χώρες. Στην Ελλάδα αυτό έγινε με νομοθετική ρύθμιση το 2019, έτσι «οι αδειούχοι φαρμακοποιοί μπορούν να προβαίνουν σε συγκεκριμένες πράξεις πρωτοβάθμιας υγείας με στόχο την απρόσκοπτη συνέχεια της φροντίδας του πληθυσμού σε πρωτοβάθμιο επίπεδο και την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού της χώρας». Η ρύθμιση έδωσε στους φαρμακοποιούς το δικαίωμα να κάνουν εμβολιασμούς, όπως για παράδειγμα για την γρίπη, αλλά και αντιτετατικό ορό, γεγονός που μετέτρεψε τα φαρμακεία σε μονάδες πρωτοβάθμιας υγείας, όπως και στις περισσότερες χώρες της Ε.Ε. Είναι αποδεκτό από μελέτες ότι η συνεισφορά των φαρμακοποιών στην πρωτοβάθμια φροντίδα συμβάλλει στη μείωση των ανισοτήτων και στη μείωση του κόστους στην υγεία»

Παράλληλα όμως με την αλλαγή του ρόλου τους, οι φαρμακοποιοί έχουν να αντιμετωπίσουν κι άλλες προκλήσεις. Όπως εξηγεί ο κ. Πέτρου, «ο κλάδος έχει να αντιμετωπίσει ρυθμιστικές και οικονομικές προκλήσεις καθώς και νέες απαιτήσεις που προκύπτουν από τη τεχνολογική και επιστημονική εξέλιξη. Η φαρμακευτική σήμερα, ως επιστήμη, δεν είναι η ίδια που ήταν πριν δέκα ούτε καν πριν πέντε χρόνια. Είναι μια διαρκώς εξελισσόμενη επιστήμη και υπάρχει ανάγκη προσαρμογής στα νέα δεδομένα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη πρόκληση: η συνεχής προσαρμογή, και αυτή η προσαρμογή με το σήμερα ή το αύριο δεν μπορεί να γίνεται με νομοθεσίες και όρους του ‘70 του ‘80. Οι βασικές νομοθεσίες που ρυθμίζουν την άσκηση της φαρμακευτικής στην Κύπρο, θέλουν νοικοκύρεμα και γράψιμο ξανά από την αρχή αφού ο αποικιοκρατικός νόμος (Περι Φαρμακευτικής και Δηλητηρίων Κεφ.254) υπόκειται μεν σε τακτικές εναρμονιστικές, με την Ευρωπαϊκή ννομοθεσία, τροποποιήσεις και προσαρμογές, έχει όμως ένα σωρό μη ενεργές πρόνοιες και διατηρεί ένα απηρχαιωμένο μοντέλο ρύθμισης του επαγγέλματος με την λογική των Συμβουλίων.

Η ρύθμιση του φαρμακευτικού επαγγέλματος γίνεται από το Συμβούλιο Φαρμακευτικής αποτελούμενο από 4 φαρμακοποιούς του ιδιωτικού τομέα και 3 του δημόσιου να ρυθμίζει από διανυκτερεύσεις, θερινές άδειες, άδειες ασκήσεως επαγγέλματος και επιθεωρήσεις. Αυτό το μοντέλο είναι ξεπερασμένο, και πρέπει οι αλλαγές να αρχίσουν από εκεί. Ελπίζω ότι με την εφαρμογή του σχεδίου προσαρμογής αναγκών που ετοιμάζεται από το υπουργείο Υγείας (capacity planning), και την εφαρμογή της προτεινόμενης νομοθεσίας για τα ποιοτικά πρότυπα στην παροχή υπηρεσιών φροντίδας υγείας, θα εκσυγχρονιστεί το ισχύον πλαίσιο ρύθμισης του επαγγέλματος».

Για το μοντέλο που σήμερα ακολουθείται, με τη λειτουργία των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών οι οποίες υπάγονται στο υπουργείο Υγείας, ο κ. Πέτρου ανέφερε ότι το μοντέλο αυτό «δεν είναι καθόλου λειτουργικό». Όπως είπε χαρακτηριστικά, «δεν είναι καθόλου λειτουργικό το κράτος να ρυθμίζει τα φάρμακα, τα φαρμακεία και τους φαρμακοποιούς, αλλά και να ασχολείται ακόμα με εγκρίσεις ονομαστικών αιτημάτων από ασθενείς, μέσω μιας και μοναδικής Υπηρεσίας (Φαρμακευτικές Υπηρεσίες).  Σε ένα γενικότερο σύγχρονο και λειτουργικό πλαίσιο αποκέντρωσης εξουσιών και ομαδοποίησης αρμοδιοτήτων, αυτό θα πρέπει να διαχωριστεί, αυτό εξάλλου απαιτεί και η αναδιοργάνωση του τομέα της Υγείας στην χώρα μας».

Υπάρχουν πρακτικές δοκιμασμένες σε άλλα κράτη

Ο δρ Χρίστος Πέτρου τόνισε ακόμη: «Να σας αναφέρω δυο μόνο παραδείγματα, έχοντας πάντα κατά νου ότι, όπως επιβεβαιώνεται από σωρεία μελετών, ο φαρμακοποιός είναι ο πιο εύκολα και άμεσα προσβάσιμος επαγγελματίας υγείας. Μια από τις υπηρεσίες που προτείνεται είναι η «Υπηρεσία Ανασκόπησης Χρήσης Φαρμάκων (Medicines Use Review- MUR).

Το MUR είναι μια προγραμματισμένη και δομημένη διαβούλευση πρόσωπο με πρόσωπο μεταξύ ενός φαρμακοποιού και ενός ασθενή για να συζητήσουν τα φάρμακά του ασθενή, συνταγογραφούμενα και μη. Η ανασκόπηση επικεντρώνεται στο να βοηθήσει στην αύξηση της γνώσης και της κατανόησης των φαρμάκων από τους ασθενείς, συμπεριλαμβανομένου του πώς και γιατί πρέπει να λαμβάνονται. Παρέχει επίσης την ευκαιρία να επισημανθούν τυχόν ζητήματα ανεπιθύμητων ενεργειών ή άλλα προβλήματα που σχετίζονται με το φάρμακο και να προτείνονται λύσεις, εάν χρειάζεται.

Η υπηρεσία Ανασκόπησης Χρήσης Φαρμάκων, στοχεύει να βοηθήσει τους ασθενείς να χρησιμοποιούν τα φάρμακά τους πιο αποτελεσματικά και ορθολογικά. Η ανασκόπηση μπορεί να οδηγήσει σε συστάσεις στους συνταγογράφους που να σχετίζονται με την χρήση ή με τη σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της θεραπείας. Ένας ουσιαστικός στόχος αυτής της δράσης είναι να απαντάται σε κάθε περίπτωση το ερώτημα αν τελικά είναι χρήσιμα όλα τα φάρμακα ή στην ίδια ποσότητα που αναγράφονται στις επαναλαμβανόμενες συνταγές των χρόνιων ασθενών, μειώνοντας την σπατάλη. Σε χώρες που εφαρμόζεται η συγκεκριμένη υπηρεσία έχει τεκμηριωμένα βοηθήσει στον έλεγχο της συνταγογράφησης».

Μια άλλη υπηρεσία που παρέχεται στο Ηνωμένο Βασίλειο είναι  η υπηρεσία: «Discharge medicines service». «Η υπηρεσία έχει δημιουργηθεί για να διασφαλίζει την καλύτερη επικοινωνία των αλλαγών στη φαρμακευτική αγωγή ενός ασθενούς όταν φεύγει από το νοσοκομείο και να μειώνει ανεπιθύμητα γεγονότα ή ανεπιθύμητες ενέργειες φαρμάκων, που μπορούν να αποφευχθούν με κατάλληλη συμβουλευτική και παρακολούθηση. Παραπέμποντας ασθενείς στο φαρμακείο μετά το εξιτήριο και παρέχοντας πληροφορίες για τις αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή που έγιναν στο νοσοκομείο, το φαρμακείο μπορεί να υποστηρίξει τους ασθενείς να βελτιώσουν τα αποτελέσματα, να αποτρέψουν βλάβη και να μειώσουν τις επανεισαγωγές. Οι αρχές του Ηνωμένου Βασιλείου έχουν υπολογίσει ότι μέσω αυτής της υπηρεσίας έχουν αποφύγει έως και 22.000 επανεισαγωγές στα νοσοκομεία, τονίζοντας την αξία του φαρμακοποιού της κοινότητας».

Τα σύγχρονα πρότυπα φαρμακευτικής εκπαίδευσης, πρόσθεσε ο κ. Πέτρου, «απαιτούν ακριβώς την εκπαίδευση των μελλοντικών επαγγελματιών ώστε να ανταποκριθούν σε αυτές τις σύγχρονες ανάγκες. Υπάρχει τεχνογνωσία στην Κύπρο για να προσαρμοστεί η φαρμακευτική στα νέα πρότυπα. Χαρακτηριστικά να σας πω ότι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Φαρμακευτικής αναγνωρίζει το πρόγραμμα φαρμακευτικής του πανεπιστημίου Λευκωσίας ως κέντρο αναφοράς για την πρωτοβάθμια φαρμακευτική φροντίδα. Φτάνει το κράτος και τα αρμόδια επαγγελματικά σώματα να είναι δεκτικά σε αλλαγές και να δείχνουν την ανάλογη βούληση για προσαρμογή σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον. Όλοι υπεύθυνοι πρέπει να είναι έτοιμοι να προχωρήσουν τις αλλαγές ενώ εξαιρετικής σημασίας είναι η συμμετοχή των φαρμακοποιών της κοινότητας σε μοντέλα συνεργατικής φροντίδας και στην ανάδειξη της αξίας της διεπαγγελματικής συνεργασίας».

Καταλήγοντας ο κ. Πέτρου έκανε αναφορά στις σύγχρονες προκλήσεις αλλά και στους στόχους των επιστημόνων της φαρμακευτικής διεθνώς. «Οι στόχοι της Διεθνούς Ομοσπονδίας Φαρμακευτικής αφορούν τόσο στην εκπαίδευση του εργατικού δυναμικού των φαρμακείων όσο και την φαρμακευτική πρακτική και την επιστήμη. Οι στόχοι για την εξέλιξη του φαρμακείου συνοψίζονται στους τομείς της εξειδίκευσης στα φάρμακα, της φροντίδας με επίκεντρο τον άνθρωπο και τον ασθενή, την αντιμετώπιση των ανισοτήτων στην υγεία, στις μεταδοτικές ασθένειες, στης διαχείριση των αντιβιοτικών, την πρόσβαση σε φάρμακα, συσκευές και υπηρεσίες φαρμακείου, στην ασφάλεια του ασθενούς μέσα από τη φαρμακοεπαγρύπνηση, την ψηφιακή υγεία (mHealth) και τη βιωσιμότητα του φαρμακείου. Επίσης πρέπει να αναδειχθούν τα φαρμακεία ως κόμβοι επιστημονικής πληροφόρησης (φάρμακα, συμμόρφωση στη θεραπεία, υγεία, ασφάλεια) και να συμμετάσχουν σε εθνικά σχέδια δράσης για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντίστασης καθώς και εφαρμογή σχεδίων ελαχιστοποίησης του κινδύνου που προκύπτει τους όρους αδειών των φαρμακευτικών προϊόντων».

Πηγή: Φιλελεύθερος 

Posted on:

Προτεραιότητα η ασφαλής διαχείριση των φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης

Διαδικτυακή συζήτηση με επίκεντρο τη νέα νομοθεσία  σχετικά με τη διαχείριση αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης, πραγματοποίησε την Τετάρτη 7 Ιουνίου 2023, το Πρόγραμμα Φαρμακευτικής του Τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας. 

Στόχος της διαδικτυακής εκδήλωσης, η συζήτηση της σχετικής νομοθεσίας για την ορθολογική διαχείριση των αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης ενόψει της εφαρμογής της στο τέλος του προσεχούς Σεπτεμβρίου και να παρατεθούν οι απόψεις όλων των ενδιαφερόμενων φορέων για την επιτυχή υλοποίηση της.

Στη συζήτηση συμμετείχαν ο Δρ. Χρίστος Πέτρου, Πρόεδρος του Τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, η Δρ. Νάσια Δικηγοροπούλου εκπροσώπους του Τμήματος Περιβάλλοντος, ο Ιωάννης Κκολός εκπρόσωπος των Φαρμακευτικών Υπηρεσιών, ο Δρ. Χριστάκης Σεργίδης, εκπροσώπος του Παγκύπριου Συνδέσμου Παρασκευαστών Γενερικών Φαρμάκων (ΠΑ.ΣΥ.ΠΑ.ΓΕ.Φ), ο Κυριάκος Μικέλλης εκ μέρους της  Κυπριακής Ένωσης Φαρμακευτικών Εταιρειών Έρευνας και Ανάπτυξης (ΚΕΦΕΑ), και η Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου.

Χρίστος Πέτρου : Τεχνικές πράσινης χημείας 

Ο Δρ. Χρίστος Πέτρου, Πρόεδρος του Τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας τόνισε την ανάγκη εφαρμογής της Νομοθεσίας και αναφέρθηκε στην μακρά πορεία μέχρι την ψήφισή της από την Βουλή. Τόνισε την ανάγκη συνεργασίας όλων των εμπλεκομένων και χαιρέτησε την παρουσία τους στην συγκεκριμένη συζήτηση. Ανάφερε ότι, στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας έχει ξεκινήσει η εφαρμογή τεχνικών πράσινης χημείας, που περιορίζει τον όγκο των τοξικών αποβλήτων.

Ελένη Πιερά Ισσέγιεκ : Οι φαρμακοποιοί καλούμαστε σε έναν από τους πιο σημαντικούς ρόλους

Η Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Φαρμακοποιών Ελένη Περά Ισσέγιεκ επισήμανε τα κενά που υπάρχουν στη διαδικασία εφαρμογής, τον τρόπο συλλογής σε επίπεδο φαρμακείου, τον έλεγχο και διαλογή των αποβλήτων και επικεντρώθηκε στο σύστημα συλλογής στα φαρμακεία.

Η κυρία Ισσέγιεκ χαρακτήρισε θλιβερό η Κύπρος να είναι στις ελάχιστες των Ευρωπαϊκών χωρών που παραμένουν χωρίς σύστημα διαχείρισης αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων και οι φαρμακοποιοί είναι αναγκασμένοι καθημερινά να ενημερώνουν τους πελάτες τους, ότι η μόνη επιλογή για την ώρα είναι τα κοινά σκουπίδια, κάτι το οποίο έχει αρνητική επίδραση στο περιβάλλον. Το θέμα είπε, άρχισε να συζητείται προ δεκαετίας και στις 9 Μαρτίου 2023, ψηφίστηκαν οι κανονισμοί στην Κοινοβουλευτική επιτροπή Περιβάλλοντος.

Ο ΠΦΣ σημείωσε, έθεσε το θέμα πολύ ψηλά στις προτεραιότητες του, καθώς οι φαρμακοποιοί όπως είπε, καλούνται να διαδραματίσουν ένα από τους πιο σημαντικούς ρόλους, εκείνο της παραλαβής αποβλήτων Φαρμακευτικών προϊόντων από το κοινό.  Έθεσε επίσης θέμα επιμόρφωσης των πολιτών για το τι σημαίνει στοιχειώδης/πρωτογενής συσκευασία, για να μην υπάρχει ανάγκη διαχωρισμού των συσκευασιών.

Δείτε ΕΔΩ ολόκληρη τη διαδικτυακή συζήτηση: https://globaltraining.webex.com/recordingservice/sites/globaltraining/recording/30646f12e765103bafffaadc04306f8f/playback

Η Δρ. Δικηγοροπούλου, παρουσίασε τη νομοθεσία και επισήμανε την ανάγκη εφαρμογής του συστήματος συλλογής των αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων, καθώς όλοι οι συμμετέχοντες επισήμαναν την ανάγκη εφαρμογής της νομοθεσίας. Η ορθολογική Διαχείριση των Αποβλήτων Φαρμακευτικών Προϊόντων Οικιακής Προέλευσης είναι κρίσιμη για την προστασία του περιβάλλοντος και την προστασία της δημόσιας υγείας αφού η απόρριψη αποβλήτων φαρμακευτικών προϊόντων οικιακής προέλευσης στα σκύβαλα ή στις αποχετεύσεις έχει  ως αποτέλεσμα τη ρύπανση του εδάφους και των υδάτων, όπως τονίστηκε.

Μέσα από τη συζήτηση υπογραμμίστηκε η αναγκαιότητα εφαρμογής της νομοθεσίας και τονίστηκε ότι η υλοποίηση αυτού του εγχειρήματος προϋποθέτει την συνεργασία όλων των ενδιαφερόμενων φορέων καθώς και του κοινού, η ανάγκη ενημέρωσης του κοινού, αλλά και η εφαρμογή συγκεκριμένου πλάνου που θα είναι συμφωνημένο από όλους τους εμπλεκόμενους.

Συμφωνήθηκε, όπως η συζήτηση να συνεχιστεί, προκειμένου οι ενδιαφερόμενοι να αποτιμήσουν τη διαδικασία τρεις μήνες μετά την εφαρμογή της.

Posted on:

Αναγκαιότητα αναβάθμισης των υπηρεσιών φαρμακείου, στην ΓεΣΥ εποχή

Οι υψηλoύ επιπέδου παρεχόμενες υπηρεσίες του φαρμακείου μπορούν και πρέπει να ενισχυθούν, ήταν το μήνυμα ημερίδας του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Frederick, με την υποστήριξη του Παγκύπριου Φαρμακευτικού
Συλλόγου.

Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε στις 10 Μαϊου 2023, στην παρουσία εκπροσώπων εμπλεκόμενων φορέων του χώρου και στο πλαίσιό της συζητήθηκαν οι εξελίξεις στις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας στον χώρο του φαρμακείου στη μετά τη λειτουργία του Γενικού Συστήματος Υγείας, εποχή.

Ομιλητές στην εκδήλωση ο Πλούταρχος Γεωργιάδης, Αντιπρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, ο Δρ. Παναγιώτης Πέτρου, Ανώτερος Λειτουργός του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας και Μάριος Κουλούμας, Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου.

Χαιρετισμό απηύθυναν ο Δρ Χαράλαμπος Τριάντης, Επίκουρος Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Frederick και η κα Ελένη Πιέρα Ισέγιεκ, Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου.
Κατά τις παρουσιάσεις, τέθηκαν επί τάπητος τα ζητήματα παροχής νέων και εξειδικευμένων υπηρεσιών των φαρμακείων.

Στο χαιρετισμό του ο Αντιπρόεδρος του ΠΦΣ Πλούταρχος Γεωργιάδης έθεσε το πλαίσιο παροχής υψηλού επιπέδου υπηρεσιών στο κοινό, όπου απαιτείται η διεύρυνση του ρόλου του/της φαρμακοποιού, ως εξειδικευμένου/ης Επιστήμονα Υγείας.

Στις υπάρχουσες δυσκολίες αλλά και στα μελλοντικά σχέδια του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας επικεντρώθηκε ο Δρ Πέτρου, ενώ στη δική του ομιλία, ο κ. Κουλούμας έθιξε πρωτίστως τις ανάγκες των ασθενών, οι οποίες αποτελούν τη βάση για τη διαμόρφωση των υπηρεσιών του φαρμακείου.

Στη συζήτηση που ακολούθησε, με συντονιστές τους Δρ Θεοδόση-Νόμπελο  Παναγιώτη, Λέκτορας στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου και Δρ Χαράλαμπο Τριάντη, τονίστηκε η ανάγκη για αγαστή συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων ενώ διατυπώθηκαν και ανάλογες επιφυλάξεις οι οποίες, όπως όλοι οι εμπλεκόμενοι συμφώνησαν, πρέπει να ληφθούν υπόψη
ώστε να επιτευχθεί μία βέλτιστη οικονομικά και λειτουργικά συνθήκη τόσο για τους παρόχους υπηρεσιών υγείας, όσο και για τους ασθενείς.

 

Posted on:

Πανευρωπαϊκό το πρόβλημα ελλείψεων φαρμάκων – Να επιτραπεί η αντικατάσταση από το σύστημα

Η έλλειψη φαρμάκων στην αγορά, δεν αποτελεί κυπριακό, αλλά πανευρωπαϊκό πρόβλημα, καθώς όπως υποδεικνύει η Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Ελένη Πιέρα Ισέγιεκ, πρόκειται για ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο.

Μιλώντας στην εκπομπή, «Μέρα Μεσημέρι», η κυρία Πιέρα αναφέρθηκε συγκεκριμένα στην πανδημία, την έλλειψη πρώτων υλών, την ενεργειακή κρίση, τον πόλεμο στην Ουκρανία και το μειωμένο προσωπικό, που συντείνουν προς την έλλειψη φαρμάκων.

Η Πρόεδρος των φαρμακοποιών η οποία παρακολούθησε την προηγούμενη εβδομάδα την συνέλευση της Ένωσης Ευρωπαίων Φαρμακοποιών, τόνισε ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν όλοι οι φαρμακοποιοί στην Ευρώπη, είναι οι ελλείψεις σε φάρμακα.

Το ζητούμενο, όπως προκύπτει, είναι να δοθεί περισσότερη ευελιξία στα συστήματα, ώστε να μπορεί να γίνεται αντικατάσταση με ότι είναι διαθέσιμο στην αγορά.

«Δεν νοείται να υπάρχει στα ράφια μας οποιοδήποτε φάρμακο αντίστοιχο εκείνου που είανι σε έλλειψη και να μην μπορούμε να τα δώσουμε διαδικαστικά, λόγω του ότι το λογισμικό δεν το επιτρέπει», δήλωσε χαρακτηριστικά η Ελένη Πιέρα Ισέγιεκ.

H συμμετοχή στις αποφάσεις 

Η κυρία Ισέγιεκ, αναφέρθηκε και στο θέμα της συμμετοχής αρμόδιων φορέων και συλλόγων στον τομέα της υγείας στο Δ.Σ του ΟΑΥ, με αφορμή τη συζήτηση για επαναφορά της πρότασης που θέλει τον Παγκύπριο Ιατρικό Σύλλογο να συμμετέχει ενεργά στη λήψη αποφάσεων που λαμβάνονται από το συμβούλιο.

«Ο Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος είναι επίσης νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, που μπορεί να είναι ένας σημαντικό παράγοντας όσον αφορά τα θέματα φαρμακευτικής περίθαλψης.  Εχαμε προτείνει τόσο στον προηγούμενο υπουργό Υγείας, όσο και στον Πρόεδρο του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας, αφού η νομοθεσία δεν επιτρέπει την συμμετοχή μας στα συμβούλια, να μπορούσαμε κάθε φορά που συζητείται κάτι το οποίο μας αφορά, να έχουμε 5-10 λεπτά χρόνο να παρουσιάζουμε στο Συμβούλιο το θέμα μας, ώστε το συμβούλιο να μπορεί να παίρνει αποφάσεις, έχοντας ακούσει και τους άμεσα επηρεαζόμενους», ανέφερε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι κάτι ανάλογο γίνεται και στη Βουλή όταν αρμόδιοι εμπλεκόμενοι φορείς καλούνται να καταθέσουν απόψεις, προτού ληφθούν αποφάσεις από τους βουλευτές.

 

Posted on:

Μονόδρομος ο μετασχηματισμός του ρόλου του φαρμακοποιού

Την ανάγκη θεσμικών μεταρρυθμίσεων για το μετασχηματισμό του ρόλου του φαρμακοποιού, μετά την εφαρμογή του ΓΕΣΥ, ανέδειξε το 9ο Παγκύπριο Φαρμακευτικό Συνέδριο τον Δεκέμβριο του 2022, στο οποίο αναπτύχθηκαν οι προοπτικές, οι προκλήσεις του επαγγέλματος, καθώς και οι στρεβλώσεις που αναγνωρίζουν μεν το ρόλο του φαρμακοποιού στη ζωή του ασθενή, τον εμποδίζουν δε να κατοχυρωθεί με θεσμικό πλαίσιο ως επαγγελματίας της Υγείας πρωτοβάθμιας φροντίδας.

Σημαντική η αναγνώριση από την επίτροπο Υγείας της ΕΕ Στέλλα Κυριακίδου, η οποία χαρακτήρισε την Ευρώπη, το φαρμακείο των πολιτών κατά τη διάρκεια της πανδημίας και εξήρε το ρόλο που διαδραμάτισαν οι φαρμακοποιοί στην αντιμετώπιση της υγειονομικής κρίσης, καθώς αποτελούν όπως ανέφερε, σημείο επαφής για τους πολίτες σε ότι αφορά στην αναζήτηση ιατρικών συμβουλών και θεραπείας.

Οι φαρμακοποιοί ανέφερε η κ. Κυριακίδου, έχουν να διαδραματίσουν καίριο ρόλο στην οικοδόμηση Ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, για την προστασία της Υγείας των πολιτών.

Ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χατζηπαντέλα, συνεχάρη τους φαρμακοποιούς για την ανταπόκριση τους στην πανδημία και σημείωσε ότι προσβλέπει στην Εθνική Φαρμακευτική Αρχή.

Θα έχει είπε, ίδιες ευθύνες και αρμοδιότητες με τις αντίστοιχες ευρωπαϊκές φαρμακευτικές αρχές σε ότι αφορά στην ποιότητα, αποτελεσματικότητα και ασφάλεια των φαρμάκων και θα είναι ένας ευέλικτος και αποτελεσματικός Οργανισμός, του οποίου η συμβολή στις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Υγείας θα έχει καθοριστικό χαρακτήρα.

Στην ομιλία της η Πρόεδρος του Παγκυπρίου Φαρμακευτικού Συλλόγου Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ υπογράμμισε την αλλαγή που επέφερε στο ρόλο του φαρμακοποιού, η πρόκληση της πανδημίας του κορωνοϊού και απευθυνόμενη σε όλους τους φορείς, υπέδειξε την προοπτική που δημιουργήθηκε, για συμμετοχή των φαρμακοποιών, ως αναπόσπαστο μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας. Eπικεντρώθηκε δε, στο ρόλο που θα μπορούσαν να διαδραματίσουν στους εμβολιασμούς για τη γρίπη ή και την ενισχυτική δόση, κάτι που ήδη εφαρμόζεται στο εξωτερικό.

Η διεύρυνση πιστοποιημένων προσφερόμενων υπηρεσιών από τα φαρμακεία, θα πρέπει να θεωρείται μονόδρομος στο άμεσο μέλλον, ανέφερε η κυρία Ισσέγιεκ, επισημαίνοντας ότι, οι υπηρεσίες από το φαρμακείο της γειτονιάς έχουν αδιαμφισβήτητα προστιθέμενη αξία για τον ασθενή και προκύπτουν ευθέως από την εκπαίδευση του φαρμακοποιού, λαμβάνοντας υπόψη τις εξελίξεις της επιστήμης και το υπάρχον νομικό πλαίσιο.

Ο Αναπληρωτής καθηγητής, πρόεδρος του τμήματος Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Δρ Χρίστος Πέτρου παρουσίασε το πλαίσιο για το μετασχηματισμό του ρόλου του φαρμακοποιού, αναπτύσσοντας τις επιστημονικές, ρυθμιστικές και διοικητικές προκλήσεις και προοπτικές που προέκυψαν μετά την εφαρμογή του ΓΕΣΥ, για το σύνολο των φαρμακοποιών (νοσοκομειακών, κυβερνητικών, κοινοτικών).

Ο κύριος Πέτρου αναφέρθηκε στη μετατροπή των φαρμακείων σε κόμβους επιστημονικής πληροφόρησης και την ανάγκη να αντιμετωπισθούν οι ανισότητες στην υγεία, καθώς επίσης να επαναπροσδιοριστούν τα καθήκοντα και οι ευθύνες των φαρμακοποιών οι οποίοι αναπτύσσοντας δεξιότητες, βελτιώνουν παράλληλα και την παροχή υπηρεσιών τους, σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον.

 

Προσκεκλημένη στο συνέδριο, η Prof Claire Andersen, President of the Royal Pharmaceutical Society, αναφέρθηκε στους φορείς χάραξης πολιτικής, οι οποίοι θα πρέπει να εγκύψουν στην ανάπτυξη και αναβάθμιση του ρόλου των φαρμακείων σε συνεργασία με τους επαγγελματίες του κλάδου.

Ο καθηγητής Γενικής Ιατρικής και πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας στην ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Κρήτης Χρήστος Λιόνης, υπογράμμισε την ανάγκη κοινής προσπάθειας και συμπόρευσης όλων των επαγγελματιών της Υγείας αλλά και προώθησης της διεπιστημονικής και διεπαγγελματικής συνεργασίας,  στις υπηρεσίες Υγείας μετά την Covid19 περίοδο.

Ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ασθενών Μάριος Κούλουμας εξήγησε ότι, ο φαρμακοποιός είναι κάτι πολύ περισσότερο από διεκπεραιωτής μιας ιατρικής συνταγής για τον ασθενή, ο οποίος απευθύνεται σε αυτόν για πρόληψη, συμβουλή και ενημέρωση και αποτελεί το σημείο επαφής στην πρωτογενή και δευτερογενή φροντίδα.

O Ανώτερος Λειτουργός του ΟΑΥ, ο Παναγιώτης Πέτρου διαβεβαίωσε τους συνέδρους ότι υπάρχει η βούληση για βελτίωση του ρόλου των φαρμακοποιών και μέσα από το μνημόνιο συνεργασίας που ήδη εφαρμόζεται, θα γίνουν επιπρόσθετα βήματα στο μέλλον και θα αναληφθούν πρωτοβουλίες για θεσμικές αλλαγές.

Ο Προιστάμενος Δ/νσης Μετεγκριτικών Διαδικασιών και κλινικών δοκιμών, στις φαρμακευτικές υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας, Ιωάννης Κκολός, υπενθύμισε πως η νομοθεσία ρύθμισης του επαγγέλματος του φαρμακοποιού χρονίζει από το 1943 και οι καιροί επιτρέπουν βελτίωση των νομοθετικών διατάξεων που καλύπτουν την παροχή υπηρεσιών από το Φαρμακοποιό. 

Στο περιθώριο του συνεδρίου λειτουργούσε έκθεση ιατροφαρμακευτικών προϊόντων. Αντιπρόσωποι φαρμακευτικών προϊόντων και καλλυντικών με περίπτερα, παρουσίαζαν τα δικά τους καινοτόμα και μη προϊόντα φροντίδας και ομορφιάς.

Οι οικοδεσπότες του συνεδρίου διεξιώθηκαν όλους τους φιλοξενούμενους και συμμετέχοντες που συνέδραμαν στην επίτευξη των στόχων του 9ου Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συνεδρίου.

Το συνέδριο διοργανώθηκε από τον Παγκύπριο Φαρμακευτικό Σύλλογο και τελούσε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας και του τότε υπουργού Υγείας Μιχάλη Χατζηπαντέλα. 

 

 

 

Posted on:

Θέση Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου για τα καινοτόμα φάρμακα

Υπέρ της πρόσβασης των ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα, μέσω του ΓΕΣΥ, υπό προϋποθέσεις, με στόχο την άμεση διάθεση του φαρμάκου στον ασθενή, τάσσεται ο Παγκύπριος Φαρμακευτικός Σύλλογος.

Σε πρόσφατο Συνέδριο του ΟΣΑΚ, με επίκεντρο τα καινοτόμα φάρμακα και υπό ποιες διαδικασίες και ταχύτητες φθάνουν στον ασθενή, η Πρόεδρος του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου Ελένη Πιέρα Ισσέγιεκ, έθεσε στη συζήτηση την αναγκαιότητα βελτίωσης δύο πυλώνων. Την αξιολόγηση και την διαπραγμάτευση της τιμής. Οι ασθενείς επισήμανε η κυρία Ισσέγιεκ έχουν αγκαλιάσει το φαρμακείο της γειτονιάς.

Όπως είναι γνωστό, οι ασθενείς, επισήμανε η κυρία Ισσέγιεκ, έχουν αγκαλιάσει το φαρμακείο της γειτονιάς.

«Οι φαρμακοποιοί, είμαστε δίπλα στον ασθενή, προσφέροντας υπηρεσίες. Ακόμη και το φάρμακο πλέον στο ΓΕΣΥ, προσφέρεται ως υπηρεσία. Η αποζημίωση μπορεί να είναι κυμαινόμενη μονάδα, αλλά είναι υπηρεσία. Δεν είναι ένα προϊόν το οποίο προσφέρεται με ποσοστό κέρδους στο φαρμακοποιό. Εμείς που έχουμε τον ασθενή απέναντι μας κάθε μέρα, αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη επιτάχυνσης των διαδικασιών, ώστε να φθάνει το κατάλληλο φάρμακο, στον κατάλληλο ασθενή, την κατάλληλη ώρα, πολύ περισσότερο ίσως από άλλους που βρίσκονται συνήθως στα γραφεία και αποφασίζουν» είπε χαρακτηριστικά.

Θέση του Παγκύπριου Φαρμακευτικού Συλλόγου, είναι πως, η ενδεχόμενη διάθεση του καινοτόμου φαρμάκου, από το φαρμακείο της γειτονιάς, θα πρέπει να περιλαμβάνεται σε ένα διαφορετικό προϋπολογισμό και μία διαφορετική μονάδα αποζημίωσης, ως υπηρεσία. Δεν δύναται, ένα φάρμακο 5 ευρώ που αποζημιώνεται σήμερα με μία μικρή τιμή μονάδας, με τον ίδιο τρόπο να αποζημιώνεται και ένα φάρμακο 5 και 10 χιλιάδων ευρώ.

Ως υπηρεσία, το καινοτόμο φάρμακο, προϋποθέτει σημαντικά λειτουργικά και διοικητικά έξοδα για το φαρμακείο και ένα μεγάλο οικονομικό ρίσκο για να διατεθεί μέσω των φαρμακείων εξήγησε η κυρία Ισσέγιεκ. Ταυτόχρονα και αν ποτέ συμφωνηθεί ότι θα πρέπει να διατεθεί, θα πρέπει να γίνεται και με μία υπηρεσία παρακολούθησης της συμμόρφωσης του ασθενούς.

«Είναι μία νέα υπηρεσία, η οποία θα πρέπει να ενταχθεί παράλληλα με τη χορήγηση του καινοτόμου φαρμάκου, ώστε να αντιμετωπίσει τυχόν φαινόμενα μεγάλης σπατάλης από τη μη συμμόρφωση του ασθενούς στο νέο φάρμακο. Μία λεπτομερής συμβουλευτική υποστήριξη από το φαρμακοποιό και παρακολούθηση του ασθενή έχει πολλά να προσφέρει στην ορθή διαδικασία διάθεσης του φαρμάκου».

Τα καινοτόμα δεν πρέπει να βρίσκονται στα ράφια των φαρμακείων

Τα καινοτόμα φάρμακα είναι λίγα και ο ΠΦΣ προειδοποιεί ότι δυνατό να δημιουργηθούν ελλείψεις, στην περίπτωση που βρίσκονται στα ράφια των φαρμακείων.

Βάσει της τιμολογιακής πολιτικής και των συμφωνιών με τον  Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, η αξία των φαρμάκων που είχαν ενταχθεί στο ΓΕΣΥ, δεν υπερβαίνει τα 300 ευρώ. Τα ακριβότερα φάρμακα, έτσι κι’ αλλιώς στην τιμολογιακή πολιτική, τύγχαναν μίας διαφορετικής αξιολόγησης για σκοπούς αποζημίωσης των φαρμακείων, ανάλογα με την τιμή τους, κάτι το οποίο θα πρέπει να αξιολογηθεί και με τα καινοτόμα φάρμακα, αφού αυτά δεν είχαν συμπεριληφθεί στη συμφωνία ένταξης των φαρμακείων στο ΓΕΣΥ.

Παράλληλα με τη διάθεση, είναι και οι εξοικονομήσεις που μπορεί να προσφέρει το φαρμακείο, προκειμένου να δώσουμε χώρο για την ανάπτυξη της καινοτομίας. Πρόκειται για ποιοτικά κριτήρια τα οποία εφαρμόζονται στα πλείστα συστήματα Υγείας και τα οποία ο Οργανισμός δυστυχώς δεν έχει αξιολογήσει ακόμη. Κρίνονται ως πολύ σημαντικά από τους φαρμακοποιούς, όπου η συμβολή του φαρμακείου τη γειτονιάς, με προσφορά υπηρεσιών, εστιάζοντας κυρίως στην πρόληψη, ως μέρος της πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας, μπορεί να επιφέρει σοβαρές εξοικονομήσεις στο σύστημα.

 Συνταγογραφούμενα φάρμακα, ίσον εξοικονομήσεις

Σε ότι αφορά στην συμπερίληψη των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων, αυτό έχει οδηγήσει σε εξοικονομήσεις που επιτρέπουν την συμπερίληψη καινοτόμων και ακριβών φαρμάκων. Για σκοπούς ευρύτερης κατανόησης, ένα πάγιο αίτημα των ασθενών, είναι η συμπερίληψη στο ΓΕΣΥ της καρδιοπροστατευτικής ασπιρίνης των 75 mg. H αγορά της ασπιρίνης όμως από τον ασθενή, η οποία του κοστίζει σήμερα  περίπου 3 ευρώ τον μήνα, εξοικονομεί στο σύστημα 3 – 4 εκατομμύρια ευρώ το χρόνο, τα οποία μπορούν να διατεθούν για την αγορά ενός καινοτόμου φαρμάκου.

Το ΓΕΣΥ, είναι ένα σύστημα το οποίο είναι καθολικό, αλληλέγγυο και ισότιμο. Η έννοια της αλληλεγγύης αφορά και στην ιεράρχηση των αναγκών μεταξύ των ασθενών και πού πρέπει αυτοί να δώσουν τις μάχες τους. Στην ασπιρίνη η οποία θα τους εξοικονομήσει 3 ευρώ ή 3-4 εκατομμύρια για ένα άλλο ασθενή, που θα μπορεί να έχει πρόσβαση μέσω του συστήματος σε ένα καινοτόμο φάρμακο;

Οι φαρμακοποιοί, τασσόμαστε δίπλα στον ασθενή και αν προκύψει θέμα με βάση το αίτημα τους για αποζημίωση μη συνταγογραφουμένων φαρμάκων από το σύστημα, για συγκεκριμένες ασθένειες, είμαστε πρόθυμοι να το συζητήσουμε με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας, αφού και αυτό ήταν εκτός των συμφωνιών μας, εντούτοις θα πρέπει και οι ίδιοι οι ασθενείς να αξιολογήσουν τι είναι σημαντικό να διεκδικήσουν, για να μην επιβαρύνεται το σύστημα εις βάρος της καινοτομίας και των σοβαρά πασχόντων.

Posted on:

Φρένο από το Υπουργείο Υγείας στην υπερσυνταγογράφηση αντιβιοτικών

Στην εφαρμογή προγράμματος επιτήρησης συνταγογράφησης αντιβιοτικών στην εξωνοσοκομειακή φροντίδα προχωρεί η Κύπρος, καθώς παρουσιάζεται πρόβλημα με την κατανάλωση αντιβιοτικών.

Σε ανακοίνωσή του, το Υπουργείο Υγείας αναφέρει ότι σύμφωνα με δεδομένα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC) η Κύπρος συγκαταλέγεται ανάμεσα στις ευρωπαϊκές χώρες με την υψηλότερη κατανάλωση αντιβιοτικών φαρμάκων. Αυτό συνεπάγεται με υψηλά ποσοστά μικροβιακής αντοχής.

Όπως σημειώνει η Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου των Λοιμωδών Νοσημάτων του Υπουργείου Υγείας, αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα του προβλήματος, προγραμματίζει και υλοποιεί δράσεις, με στόχο την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών στην ιατρική και την αντιμετώπιση της Μικροβιακής Αντοχής.

Στις δράσεις που αναλαμβάνει το υπουργείο, σε συνεργασία με τον ΟΑΥ,  συμπεριλαμβάνεται και η ανάπτυξη προγράμματος επιμελητείας (επιτήρησης) της συνταγογράφησης αντιβιοτικών. 

Στο πλαίσιο αυτού του προγράμματος από την Τρίτη, 2 Μαΐου, έχει εισαχθεί ερωτηματολόγιο, το οποίο θα πρέπει να συμπληρώνεται από τους θεράποντες ιατρούς κατά τη συνταγογράφηση αντιβιοτικών μέσω του συστήματος πληροφορικής του ΓεΣΥ.

Το ερωτηματολόγιο συμπεριλαμβάνει και ερώτηση, που αφορά στην κλινική ένδειξη για τη συνταγογράφηση του αντιβιοτικού.

Απώτερος στόχος του Υπουργείου Υγείας, όπως αναφέρει, είναι να προωθηθεί η συνταγογράφηση αντιβιοτικών μόνο όταν ενδείκνυται (δηλαδή σε περίπτωση βακτηριακών και όχι ιογενών λοιμώξεων) αλλά και η συνταγογράφηση αντιβιοτικών, τα οποία είναι κατάλληλα για τη λοίμωξη του ασθενή.

Posted on:

Νέος κατάλογος φαρμακευτικών προϊόντων – Οι αυξήσεις και μειώσεις στη συνεισφορά

Στα πλαίσια της λειτουργίας του ΓΕΣΥ, η πρόσβαση των ασθενών σε φαρμακευτικά σκευάσματα κατέστη ευκολότερη, με την συμπερίληψη φαρμάκων τα οποία περιλαμβάνονται σε ένα ευρύ κατάλογο, ευρύτερα γνωστός και ως Κατάλογος Φαρμακευτικών Προϊόντων, 

Η  λίστα, η οποία τυγχάνει ανανέωσης και εμπλουτισμού ανά μήνα, βρίσκεται αναρτημένη στην ιστοσελίδα https://bit.ly/3lri7T6.

Κάθε μήνα ο κατάλογος των φαρμάκων επικαιροποιείται, προκειμένου πάροχοι και δικαιούχοι να γνωρίζουν:

  • Ποια νέα φάρμακα έχουν ενταχθεί στο σύστημα
  • Για ποια από αυτά ο ασθενής δε απαιτείται να πληρώσει Συνεισφορά ΙΙ.
  • Για ποια απαιτείται συνεισφορά ΙΙ και το ύψος αυτής.

Παράλληλα, μία φορά στις αρχές κάθε έτους ο κατάλογος αυτός αναθεωρείται με σκοπό να εφαρμοστούν οι νέες Συνεισφορές ΙΙ που προκύπτουν  από την δημοσίευση του ετήσιου αναθεωρημένου τιμοκατάλογου του Υπουργείου Υγείας, είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω.

Οι αλλαγές που έγιναν  στον τιμοκατάλογο φαρμάκων από το Υπουργείο Υγείας για το 2023 επηρέασαν τις συνεισφορές 270 φαρμακευτικών προϊόντων που παρέχονται μέσω του Συστήματος. Σε 170 φαρμακευτικά προϊόντα παρουσιάστηκε αύξηση και στα υπόλοιπα 100 μείωση της Συνεισφοράς ΙΙ που καταβάλουν οι δικαιούχοι.

Το Σύστημα Πληροφορικής ενημερώνεται αυτόματα με τις αλλαγές στη Συνεισφορά ΙΙ, με αποτέλεσμα οι επαγγελματίες υγείας να έχουν πρόσβαση σε όλες τις απαραίτητες και επικαιροποιημένες πληροφορίες ώστε να μπορούν να λειτουργούν προς όφελος των δικαιούχων. Οι γιατροί είναι υποχρεωμένοι να ενημερώνουν αλλά και να προτείνουν στους δικαιούχους τη φθηνότερη επιλογή της κατηγορίας. Οι φαρμακοποιοί μπορούν να αντικαταστήσουν, με τη σύμφωνη γνώμη του δικαιούχου, το φάρμακο που του συνταγογραφήθηκε με άλλο φθηνότερο φάρμακο που περιέχει την ίδια δραστική ουσία (γενόσημο). Με αυτή την αλλαγή ο δικαιούχος δεν θα χρειαστεί να καταβάλει Συνεισφορά ΙΙ στο ταμείο του φαρμακείου.

Βάσει νομοθεσίας, το Γενικό Σύστημα Υγείας αποζημιώνει πλήρως τουλάχιστον ένα  φαρμακευτικό προϊόν από κάθε κατηγορία φαρμάκων που περιλαμβάνεται στον Κατάλογο Φαρμακευτικών Πορϊόντων. Στις περιπτώσεις που υπάρχουν περισσότερα διαθέσιμα φάρμακασε μία κατηγορία,  ο Οργανισμός αποζημιώνει πλήρως αυτό με την χαμηλότερη τιμή. Εάν ο γιατρός του δικαιούχου, συνταγογραφήσει ένα διαφορετικό προϊόν από το φθηνότερο, ο ασθενής θα καταβάλει την επιπλέον συνεισφορά. 

Ο Κατάλογος Φαρμακευτικών Προϊόντων του Γενικού Συστήματος Υγείας περιλαμβάνει πέραν των 2100 σκευασμάτων -αριθμός κατά πολύ μεγαλύτερος απ’ αυτό που κάλυπτε το δημόσιο- με την πλειοψηφία των φαρμακευτικών προϊόντων να διαθέτουν ανταλλάξιμα/γενόσημα, για τα οποία οι δικαιούχοι δε χρειάζεται να καταβάλουν Συνεισφορά ΙΙ. Ως εκ τούτου, ο κάθε δικαιούχος έχει το δικαίωμα να ζητήσει από τον φαρμακοποιό του να τον προμηθεύσει με το γενόσημο φαρμακευτικό προϊόν που καλύπτει πλήρως το ΓεΣΥ, έτσι ώστε να μην πληρώσει Συνεισφορά ΙΙ, έστω και αν η συνταγή του αναφέρει διαφορετικό φαρμακευτικό προϊόν.

Σημειώνεται ότι τα γενόσημα φαρμακευτικά προϊόντα περιέχουν την ίδια δραστική ή συνδυασμό δραστικών ουσιών και ως εκ τούτου έχουν την ίδια θεραπευτική δράση με τα πρωτότυπα φαρμακευτικά προϊόντα.

Αυξάνονται τα καινοτόμα φάρμακα

Ένας από τους βασικούς στόχους του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας είναι η συνεχής ένταξη καινοτόμων φαρμάκων που θα καλύπτουν περισσότερες ομάδες ασθενών. Πρόκειται για μία δυναμική διαδικασία, η οποία βρίσκεται σε διαρκή εξέλιξη. Ο ΟΑΥ προβαίνει συνεχώς σε αξιολογήσεις καινοτόμων φαρμάκων έτσι ώστε να δημιουργήσει πρωτόκολλα θεραπείας, τα οποία είναι προς όφελος των δικαιούχων, α.

Στην παρούσα χρονική συγκυρία ο ΟΑΥ καλύπτει, μέσω του ΓεΣΥ, πέραν των 500 καινοτόμων φαρμάκων, για τα οποία, δεν απαιτείται καταβολή Συνεισφοράς ΙΙ.

Για το 2023 ο ΟΑΥ εξασφάλισε επιπλέον ποσό ύψους 40-45 εκατομμυρίων ευρώ στον ετήσιο προϋπολογισμό του, ώστε να είναι δυνατή η ένταξη ακόμα περισσότερων καινοτόμων φαρμάκων. 

Λόγω της ευαίσθητης τεχνολογίας τους, πολλά από αυτά τα φάρμακα χρειάζονται εξειδικευμένες συνθήκες φύλαξης για να μην αλλοιωθούν, ως εκ τούτου την ευθύνη για φύλαξη και συντήρηση τους έχουν ο ΟΚΥΠΥ, το Ινστιτούτο Γενετικής και Νευρολογίας και το Ογκολογικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου.

Επαναλαμβανόμενη συνταγή

Σε ότι αφορά τους χρόνιους ασθενείς, αυτοί έχουν τη δυνατότητα λήψης επαναλαμβανόμενων συνταγών με ισχύ έως και έξι μήνες, τα οποία μπορούν να προμηθεύονται απευθείας από το φαρμακείο χωρίς να χρειάζεται να επισκέπτονται τον ιατρό τους για εξασφάλιση νέας συνταγής, στο διάστημα των έξι αυτών μηνών.

Επίσης η πλειοψηφία των φαρμακευτικών προϊόντων που καλύπτει το ΓεΣΥ διατίθεται πλέον από τα φαρμακεία της γειτονιάς διευκολύνοντας έτσι τους δικαιούχους να τα προμηθευτούν. 

Address

P.O.Box: 20611, 1661 Nicosia

Email

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι​

Διαδικτυακές Εκδόσεις

English Menu

Social Media

Twitter Youtube

Copyright © 2021. cpa.org.cy Cyprus Pharmaceutical Association

Add to cart